شما اینجا هستید

اخبار » لا فَتی الّا عَلی

انتهاج یزد- فَتی و فُتوَّت به معنای جوانمردی و پهلوانی است. این مفهوم و معنا آزادگی، قدرت، صداقت و برائت از دروغ و دغل و دورنگی را در خود دارد. در قرآن مجید، یوسف صدیق، ابراهیم خلیل الرحمن، یوشع نبی و اصحاب کهف بدین صفت، توصیفی تمجیدآمیز شده اند.
در تاریخ اسلام به مشایخی معتبر و سلاسل و طوایفی پرشمار موسوم به جوانمردان، اصحاب فتوت، اخوان صفا و نام هایی اینچنین برمی خوریم که اصول و آداب “فتوت” را در قالب رسائلی بسیار متعدد، تنظیم و ترتیب داده اند. علی رغم تمامی تفاوت ها در معرفی آیین فتوت به مثابه نوعی برداشت از تعالیم اخلاقی اسلام، آنچه همه اخوان صفا بر آن متحد و متفق هستند آن است که اولاً فتوت، طریقتی است که در سنت انبیای عظام ریشه دار و کلام قرآن عظیم، آشکار است و ثانیاً قطب فتوت در اسلام که این مقام را از حضرت رسالت (سلام الله علیه و آله) دریافت کرده است، اسد الله الغالب، علی بن ابیطالب ع است و تمام سلاسل اخوان خود را منصوب و منتسب به علی ع می شمرند. (اهل فتوت خود را برادر (اخ) یکدیگر می دانند و می نامند و چنین در میانشان مشهور است که از “اخی به اخی تا به علی ع”)
استناد اخوان صفا و اصحاب فتوت (که بسیاری از آنان سنی مذهب و گروهی از ایشان بر آیین تشیع بوده اند) در اتصاف وجود حضرت ولایت (ع) به “فتوت” حدیث شریف نبوی است که منقول مشهور آن، اینچنین است: “لافتی الا علی و لاسیف الا ذوالفقار”
این کلام نورانی نبوی، که از شیعه و اهل سنت روایت شده است، فضیلتی بزرگ و بیّن برای امیرالمومنین ع بوده و احدی در این افتخار و امتیاز با حضرتش مقرون و مشابه نیست.
اگرچه بسیاری از راویان، عبارت “لافتی الا علی و لاسیف الا ذوالفقار” را ندایی آسمانی از جبرائیل امین الرحمن در جریان احد یا بدر دانسته اند اما نقل هایی دیگر نیز برای مواقعی دیگر وجود دارد، چنانچه صاحب الغدیر، مرحوم علامه امینی ره معتقد است این بیان بلند در چندین موقف برای حضرت امیر (صلوات الله علیه) از سوی نبی مکرم (ص) بکار گرفته شده است. (۱)
در روایتی دیگر آمده است که رسول خدا ص در جمعی از اصحاب نشسته بود. سائلی طلب مساعدت کرد. رسول خدا، اصحاب را فرمود: “با وی جوانمردی کنید.” علی ع برخاست و رفت. چون بازآمد یک دینار داشت و پنج درم و یک قرص نان. رسول ص گفت: “یا علی، این چه حال است؟ ” گفت: “یا رسول الله، چون سائل سؤال کرد، بر دلم بگذشت که او را قرصی نان دهم، باز در دلم آمد که پنج درم به وی دهم، باز به خاطرم آمد که یک دینار به وی دهم. اکنون روا نداشتم که آنچه به خاطرم فراز آمد و بر دلم بگدشتف نکنم”. در این هنگام پیامبر رحمت ص فرمود: “لافتی الا علی”
در روایتی دیگر چنین مضبوط است که روزی پیامبر ص با جمعی جایی نشسته بود. شخصی آمد و گفت در فلان منزل، مردی و زنی به فسق مشغولند. با آنکه چند تن از صحابه اجازه خواستند که بروند و آنان را بازآورند، پیامبر ص به علی ع فرمود که یا علی تو برو تا ببینم که آیا این واقعه راست است. چون علی ع به آن خانه رسید چشمانش را بست و به درون رفت. به یاری دست، دیوارها را گرفت و گشت زد. برون آمد، چشمانش را گشود و نزد پیامبر آمد و گفت: “همه جای خانه را گشتم و کسی را ندیدم.” پیامبر ص به قدرت نبوت ماجرا را دریافت و گفت: “یا علی، تو جوانمرد (فتی) این امتی.”

————–
۱) “ویکی شیعه” را ببینید.
۲) فتوت در کشورهای اسلامی و مآخذ آن، عبدالباقی گولپینارلی، ترجمه دکتر توفیق سبحانی ص ۱۴، به نقل از تفسیر کشف الاسرار و عده الابرار
۳) همان منبع، ص ۲۵، به نقل از فتوت نامه

 

به قلم: علی اکبر قیومی

این مطلب بدون برچسب می باشد.

شما هم می توانید دیدگاه خود را ثبت کنید

کامل کردن گزینه های ستاره دار (*) الزامی است -
آدرس پست الکترونیکی شما محفوظ بوده و نمایش داده نخواهد شد -

پایگاه خبری انتهاج | اخبار روز و جدیدترین خبرهای ایران | پایگاه خبری انتهاج | آخرین اخبار روز ،سیاسی، اقتصادی، فرهنگی ایران و جهان